KUTSAL HAÇ KİLİSESİ
Rude veya Rood çarmıha gerilmeyi ifade eden eski bir İngilizce sözcüktür.
Buradaki ilk kilise Kral I. David tarafından 1129 senesinde yaptırıldı fakat 1406da bir yangın sonucu harap oldu. Kısa bir süre sonra İskoç Lordu Chamberlain tarafından yapılan bağışla yeni bir kilise inşa edildi. Kilise kubbesinin güney koridoru ile kulesi sütunlar, gotik kemerler ve meşe ağacından çatı pek çok değişiklikten sonra dahi ilk yapıldığı şekliyle görünmektedir.
Kilise, cemaat için yeterince geniş olmadığından taş ustası John Couttsdan ilham alan yerel inşaat ustalarınca Koro (veya Doğu) bölümü 1507 ile 1546 yılları arasında inşa edilmiştir.
1656da, kilisenin iki papazı ve onları izleyenler arasındaki çekişme nedeniyle belediye ayrı bir bölüm inşa ettirdi. Şu anda bölümler arasındaki geçiş koridoru sayesinde, Doğu ve Batı Kilisesi olarak her biri kendi papazı tarafından idare olunan iki kısım oluşturulmuştur. Bu durum, iki camaatin tek bir papaz altında birleştirildiği 1935 yılına kadar sürmüştür.
Bunu 1936 1940 yılları arasındaki büyük restorasyon takip etti. Bölümleri birbirinden ayıran duvar kaldırıldı, kilisenin iki kısa kanadı genişletildi, geçiş yerine kemerli bir çatı inşa edildi, koro zemininin altında bir toplantı odası ve Kilise İdare Kurulu yapılırken Koro ve Mihrabın döşemesi yükseltildi.
1965 ve 1968 yılları arasında yeni restorasyonlar yapıldı. Bazı pencerelerin oyma taşlarının yenilenmesi, eskiyen taşların değiştirilmesi, bütün taş işlerinin yeniden harçlanması ve ısıtma sisteminin yenilenmesi bu restorasyonla tamamlanmıştır. 1970de kuledeki altı çan yenilendi ve yerlerine takıldı. Bunlar şimdi manuel ve mekanik olarak çaldırılabilmektedir. 1987 ve 1993 yılları arasında kilise £1,250,000 tutarında büyük bir renavosyandan geçti.
İskoçların Kraliçesi Mary bu kilisede ibadet etti ve John Knox burada vaaz verdi. Kraliçe Elizabethin ölümünden sonra 1603de İngilterenin I. Jamesi olan Marynin oğlu İskoçyanın VI. Jamesi 29 Temmuz 1567de burada taç giymiştir. Böylece burası Londradaki Westminster kilisesi haricinde Britanyada halen ibadete açık olan ve bir taç giyme töreninin yapıldığı tek kilisedir.